„Jeżeli czegoś nie rozumiemy, zwłaszcza w sprawach wiary przekazywanej od dawna, trzeba podjąć wysiłek, by zrozumieć treść utrwalonych w tradycji formuł” – pisze ks. prof. Waldemar Chrostowski, autor książki „Ojcze nasz”. Odmawialiśmy „Ojcze nasz” tysiące razy, od dziecka znamy tę treść na pamięć. Ale czy naprawdę dobrze wszystko rozumiemy? Pytanie to staje się szczególnie aktualne w obliczu nowego tłumaczenia szóstej prośby Modlitwy Pańskiej: „i nie wódź nas na pokuszenie”. Bóg nas ani nie kusi, ani nie przywodzi do złego – taka wykładnia chyba nikomu wierzącemu nigdy nie przyszła do głowy. A jednak w mediach takie interpretacje zaczęły się pojawiać, stąd niezwykle istotne i palące stało się, abyśmy w pełni zrozumieli Modlitwę Pańską, każde jej słowo. Abyśmy poznali także jej historyczne uwarunkowania.
Nie ma lepszego przewodnika po tych zagadnieniach niż wybitny biblista i świetny pisarz ks. prof. Waldemar Chrostowski. W swojej nowej książce „Ojcze nasz. Dzieje i przesłanie Modlitwy Pańskiej” prowadzi nas, zdanie po zdaniu, po kolejnych częściach Modlitwy Pańskiej. Tłumaczy jej sens, trwałe zakorzenienie w Piśmie Świętym – także w Starym Testamencie – i wskazuje głębokie treści zawarte w jej słowach. Czyni to językiem pięknym i zrozumiałym.
„Ojcze Nasz” ks. prof. Chrostowskiego jest książką niezwykle aktualną, brzmienie szóstej prośby Modlitwy Pańskiej zostało już bowiem w wielu krajach zmienione. Czy potrzebnie? Autor tłumaczy to w sposób następujący: „Szósta prośba Modlitwy Pańskiej stała się przedmiotem dociekań i dyskusji zmierzających w kierunku, by ją zmienić tak, aby była bardziej zrozumiała. Na jednym biegunie stoją «praktyczne wątpliwości zwyczajnego wiernego», a na drugim inicjatywy niektórych episkopatów i wypowiedzi papieża Franciszka. Odnosząc się do nich, należy poczynić podstawową uwagę: jeżeli czegoś nie rozumiemy, zwłaszcza w sprawach wiary przekazywanej od dawna, trzeba podjąć wysiłek, by zrozumieć treść utrwalonych w tradycji formuł. Nie jest przecież tak, że wiele pokoleń chrześcijan odmawiało tę modlitwę, nie rozumiejąc, o co w niej chodzi. Teologia to wiara szukająca zrozumienia, a teologia bez wiary jest jak pływanie w suchym basenie. Można poruszać rękami i nogami oraz udawać, że się pływa, ale to tylko imitowanie pływania. Do rozstrzygnięcia pozostają dwie istotne kwestie. Po pierwsze, jak ta prośba była rozumiana w najstarszym okresie Kościoła i czym wyjaśnić jej przekład na język łaciński, który stał się podstawą przekładów na inne języki, również polski. Po drugie, które znaczenie rzeczownika wybrać – «próba» czy «pokusa»?”.
Między innymi na te właśnie pytania odpowiada w swej nowej książce ks. prof. Chrostowski. Odwołuje się zarówno do Biblii, jak i do długiej tradycji Kościoła, a także medytacji kard. Stefana Wyszyńskiego oraz papieży: św. Jana Pawła II i Benedykta XVI. „Ojcze nasz” jest bogactwem i darem, jak każda modlitwa, czyli rozmowa z Bogiem. Słowa codziennego pacierza, do których jesteśmy przyzwyczajeni od dziecka, mogą – dzięki dogłębnej refleksji i wnikliwemu poznaniu – obdarzyć nas nową duchową mocą.
Dodatkowym walorem tej treściowo i edytorsko nadzwyczaj pięknej książki są odpowiednio dobrane ilustracje – wizerunki dzieł sztuki sakralnej z różnych epok i w różnych stylach, które nawiązują tematycznie do poszczególnych wersów „Ojcze nasz”. Świadczą one o niewyczerpanym bogactwie chrześcijańskiej inspiracji, którą żywi się sztuka od niemal dwóch tysięcy lat.
To jednak nie wszystko – na końcu książki ks. prof. Chrostowski zachęca bowiem czytelników do wyjątkowego ćwiczenia duchowego. „Proponuję, aby zakończywszy lekturę tej książki, wziąć do ręki kartkę papieru i napisać na niej poszczególne prośby Modlitwy Pańskiej; jest ich siedem. Niezwykle owocne będzie zastanowienie się, co w każdej z nich najbardziej mnie poruszyło i dotknęło, co okazało się najważniejsze i być może zmieniło odmawianie i przeżywanie tej modlitwy. Taki wysiłek przyniesie wielki pożytek duchowy każdemu, kto go podejmie. Przy każdej prośbie warto sporządzić zapis swego obecnego stanu duchowego i po jakimś czasie wrócić do niego, uzupełnić i przemyśleć to, co zostało zapisane” – przekonuje autor.
Dzięki tym wskazówkom nauczymy się modlić bardziej świadomie i zdamy sobie sprawę, jakim bogactwem i darem jest Modlitwa Pańska. Często odnosimy wrażenie, że stanowi ona rezultat tylko naszej inicjatywy, podczas gdy to Bóg naprawdę nas uzdalnia, byśmy z Nim rozmawiali i otwierali się na Jego błogosławieństwo i łaski. Wydaje mi się także, iż jest ta książka świetnym prezentem dla naszych bliskich lub znajomych, szczególnie tych, którzy mają jakiś kłopot z wiarą, nie wszystko rozumieją, może nawet wątpią i w związku z tym potrzebują mądrego wsparcia.
za Ks. prof. Waldemar Chrostowski, „Ojcze nasz. Dzieje i przesłanie Modlitwy Pańskiej”. Wyd. Biały Kruk, 168 stron, twarda oprawa, papier 140 g, 49 ilustracji.